ثبت اختراع یکی از مهم‌ترین ابزارهای قانونی برای حفاظت از نوآوری‌ها و اختراعات افراد و شرکت‌هاست. با ثبت اختراع، مخترع می‌تواند از حقوق انحصاری بهره‌مند شود و مانع از کپی یا سوءاستفاده دیگران از ایده‌اش شود.
در این مقاله، به‌طور جامع با فرآیند ثبت اختراع، شرایط و مدارک لازم، مزایا و نکات حقوقی مربوطه آشنا می‌شوید. اگر قصد دارید اختراع خود را ثبت کنید یا درباره فرآیند قانونی آن بیشتر بدانید، تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
اختراع چیست؟
اختراع نتیجه فکر یک فرد یا گروه است که برای اولین بار یک فرآیند، دستگاه، محصول یا روش خاص را ارائه می‌دهد. شرط اصلی اختراع، نو بودن، کاربردی بودن و دارا بودن گام ابتکاری است.
شرایط ثبت اختراع:
- نوآوری : اختراع باید جدید باشد.
- گام ابتکاری: نباید از دید متخصصان آن حوزه، بدیهی باشد.
- کاربرد چه صنعتی : باید قابلیت تولید یا استفاده در صنعت را داشته باشد.
چیزهایی قابل ثبت به عنوان اختراع نیستند؟
- نظریه‌های علمی و روش‌های ریاضی
- آثار هنری
- روش‌های درمانی انسان و حیوان
- قوانین و روش‌های انجام کسب‌وکار
مراحل ثبت اختراع در ایران
- تهیه توصیف اختراع و ادعاها
- تنظیم نقشه‌ها و رسم فنی در صورت نیاز
- ثبت اظهارنامه در سامانه مالکیت صنعتی
- بررسی اولیه و تخصصی توسط کارشناسان.
- انتشار آگهی رسمی و دریافت گواهی ثبت اختراع
مدارک لازم
- مشخصات کامل مخترع یا مخترعان
- توصیف فنی کامل اختراع
- نقشه‌ها یا نمودارهای فنی
- پرداخت هزینه‌های قانونی
- مدارک هویتی
مزایای ثبت اختراع
- حمایت قانونی از اختراع
- امکان تجاری‌سازی و اعطای امتیاز بهره‌برداری
- افزایش اعتبار شرکت یا مخترع
- جلوگیری از کپی‌برداری غیرمجاز
مدت اعتبار ثبت اختراع
در ایران، مدت اعتبار ثبت اختراع ۲۰ سال از تاریخ ثبت اظهارنامه است. البته پرداخت سالیانه حق تمدید ضروری است.
نکات مهم حقوقی
- فقط مخترع یا مالک حقوقی می‌تواند اظهارنامه ثبت اختراع را ارائه دهد.
- هرگونه نقض حقوق ثبت اختراع، قابلیت پیگرد قانونی دارد.
- ثبت اختراع، در هر کشور به‌صورت جداگانه انجام می‌شود، مگر در قالب ثبت بین‌المللی مانندPCT
سخن پایانی
اگر شما نیز نوآوری یا محصولی جدید دارید، ثبت اختراع گامی ضروری برای حفظ و توسعه آن است. بهتر است از مشاوران حقوقی متخصص در این مسیر استفاده کنید تا فرآیند ثبت به‌درستی انجام شود.
