معاهده همکاری ثبت اختراع یک معاهده بینالمللی است، که بوسیله سازمان جهانی مالکیت معنوی اداره میشود و جمهوري اسلامي ايران نیز از مهرماه ۱۳۹۲ بعنوان يكي از ۱۵۲ عضو این معاهده، به آن پيوسته است. سیستم PCT این امکان را فراهم میکند که شما برای اختراع خود از طریق تسلیم یک اظهارنامه بینالمللی واحد، بجای اظهارنامههای متعدد جداگانه در کشورها و اتحادیههای منطقهای متعدد، حمایت اختراعی کسب نمائید. البته صدور و اعطای حق اختراع در نهایت از وظایف ذاتی ادارات ملی و منطقهای است که به اختصار فاز ملی نامیده میشود. روند بررسی اختراع تحت سیستم PCT مزایای متعددی هم برای ادارات اختراع و همچنین برای عموم مردم دارد که عبارتند از : ۱-شما مهلتی به مدت ۱۸ ماه خواهید داشت تا تمایل خود را برای حمایت از اختراع در کشورهای دیگر ابراز نمائید و همچنین هزینههای ملی را پرداخت نمائید. ۲- اگر اظهارنامه و اختراعتان طبق مقررات معاهده PCT تشریح و تبین شده باشد بوسیله سایر کشورهای متعاهد در خلال بررسی در فاز ملی فرآیند بررسی اظهارنامه، از نظر شکلی قابل رد نخواهد بود. ۳- گزارش جستجوی بینالمللی و تصمیم مکتوب مشتمل بر اطلاعات با ارزش درباره قابلیت ثبت اختراعتان (اختراعپذیری) میباشد که به شما در تصمیمگیری برای تجاریسازی اختراع مبنای محکمی را ارائه میدهد. ۴-شما این امکان را دارید که در طول بررسی مقدماتی اختیاری برای اصلاح اظهارنامه خود با بررسیکننده مصاحبه نموده و جوانب مختلف اظهارنامه خود را قبل از ورود به بررسی توسط ادارات ملی مختلف بررسی نمایید. ۵-کار جستجو و بررسی ادارات ثبت اختراع در فاز ملی به طور قابل توجهی، با توجه به وجود گزارش جستجوی بینالمللی، نظریه مکتوب و در موارد مقتضی گزارش بررسی مقدماتی در خصوص قابلیت ثبت اختراع که منضم به اظهارنامه بینالمللی میباشند کاهش مییابد. ۶- شما قادر به سرعت بخشی در رویه بررسی در فاز ملی کشورهای متعاهدی که برای رویههای بررسی اختراع تحت PCT خود با اداراتی که به عنوان مراجع جستجوی بینالمللی عمل میکند موافقتنامهها و قراردادهای وسیعی دارند، هستید. ۷-با وجود هر اظهارنامه بینالمللی که با یک گزارش جستجوی بینالمللی همراه است اشخاص ثالث در وضعیت بهتری از نظر ارزیابی قابلیت ثبت اختراع ادعای اختراعی خود قرار میگیرند. ۸- برای شما به عنوان یک متقاضی این امکان وجود دارد که به همراه اظهارنامه بینالمللیتان جهان را از برنامههای خود مطلع نمایید. شما میتوانید در (Patent scope) تمایلتان را درخصوص موافقتنامههای اعطای مجوز ابراز نمایید که در واقع این روش بسیار موثری در آگاه نمودن افراد علاقمند به دریافت مجوز میباشد. ۹-شما همچنین دیگر مزایا در ارتباط با صرفهجویی در مکاتبات، ارسالات و ترجمهها را بدلیل اینکه در یک پروسه بینالمللی قرار دارید، خواهید داشت و به طور کلی نیازی به تکرار انجام امورات مذکور در ادارات مختلف نخواهد بود.
با توجه به اینکه گواهینامه اختراع، حقوق انحصاری یک محصول، فناوری و یا تکنولوژی را برای مدت حداکثر ۲۰ سال بوجود میآورد. ذکر این نکته مهم است که متون ثبت اختراع و بخصوص ادعانامه تعیینکننده حدود اختراع میباشد. بنابراین تدوین متون ثبت اختراع از نظر حقوقی دارای اهمیت فراوانی است و نگارش توصیف و به خصوص ادعانامه اختراع نیازمند اشراف کامل به قوانین و تجربه دراین زمینه است. بارها و بارها مشاهده شده است مخترعینی که با زحمت فراوان به اختراعات خوبی دست یافتهاند، اما متاسفانه به دلیل سهلانگاری در زمان ثبت اختراع به جزییات تدوین و نگارش متون توجه نکرده و پس از مدتی سودجویان از آن اختراع سوء استفاده نموده و از طرفی چون متون اختراع به درستی تنظیم نشده است در دعاوی قضایی بوجود آمده مخترع کار به جایی نبرده و یا با مشکلاتی برای احقاق حق خود مواجه میشود. لذا اکیدا به مخترعین عزیز توصیه میشود برای تنظیم متون اختراع خود از مشاور و کارشناس در این زمینه کمک بگیرند. ادعاها حدود حمایت یک اختراع را تعیین میکنند. ادعاها برای یک اختراع ثبت شده از اهمیت ویژهای برخوردارند چون اگر به خوبی تنظیم نشوند، حتی یک اختراع واقعا ارزشمند میتواند به یک اختراع بیارزش تبدیل شود که براحتی میتوان آن را دور زد یا پیرامون آن طراحی کرد. در دعاوی اختراعات به طورکلی اولین گام تعیین این است که آیا اختراع معتبر است و اینکه آیا اختراع تقلید شده یا حقوق آن نقض شده است یا خیر. قویا توصیه میشود با یک کارشناس برای تهیه تقضانامه اختراع به ویژه ادعاها مشورت کنید. ادعاي اختراع بايد عناصر اختراعي را كه حمايت از آن درخواست شده است، درچارچوب مشخصههاي فني تعيين كند. هر اختراع ميتواند مشتمل بر يك يا چند ادعا باشد.
هر متقاضی ثبت علامت تجاری در اداره ثبت علائم تجاری باید در زمان ثبت اظهارنامه خود مشخص نماید که در یک یا چند طبقه از کالاها یا خدمات مایل به ثبت علامت مورد نظر خود میباشد. اداره ثبت علائم تجاری ایران باوجود عدم الحاق رسمی به موافقتنامه طبقه بندی موسوم به «نیس» از این طبقات پیروی و آن را اعمال مینماید. طبقات موافقتنامه نیس شامل ۳۴ طبقه کالا و ۱۱ طبقه خدمات میباشد و هر چندسال مورد اصلاح و بازبینی توسط کمیته مربوطه قرار میگیرد.